Hersenhypometabolisme is een verminderde glucoseopname in hersenweefsel zichtbaar via positioneert zich steeds meer als centraal mechanisme in cognitieve achteruitgang bij uiteenlopende neurodegeneratieve aandoeningen. Dit fenomeen blijkt niet alleen een gevolg, maar ook een potentiële aanjager van pathologische processen bij ouderdomsgerelateerde cognitieve verslechtering, milde cognitieve stoornissen (MCI), de ziekte van Alzheimer (AD) en andere dementievormen.
Dit lijkt te illustreren hoe verschillende etiologische routes (vasculair, neurodegeneratief) convergeren op metabole dysfunctie als gemeenschappelijke “final common pathway”.
Milde Cognitieve Stoornis (MCS) – een overgangsfase naar verschillende neurodegeneratieve aandoeningen – vertoont reeds hypometabolisme in specifieke hersengebieden zoals de entorhinale cortex (belangrijk voor geheugen) en hippocampus (hersenstructuur betrokken bij leren).
Longitudinale studies tonen dat globale cerebrale glucosemetabolismedaling bij Milde Cognitieve Stoornis een 2,6 keer hoger risico op dementie binnen 3 jaar voorspelt. Opvallend is dat metabole veranderingen hier vaak voorafgaan aan structurele atrofie op een MRI, wat wijst op hun vroege pathogenetische rol.
Deze bevindingen positioneren hersenglucosemetabolisme als cruciaal raakvlak tussen normale veroudering, MCI en diverse dementievormen. Of het nu initieel defect of secundair fenomeen is, hypometabolisme versterkt cognitieve achteruitgang via energietekorten in synaptische transmissie, proteostase en neuronale overleving. Deze inzichten benadrukken het potentieel van metabool gerichte therapieën in het doorbreken van deze pathogene cascade.
Vroege signalen en impact op werk zijn vaak subtiele veranderingen in prestaties. Medewerkers in de vroege stadia van cognitieve achteruitgang kunnen moeite krijgen met het onthouden van afspraken en vergaderingen, het volgen van instructies en met multitasking.
Het probleem is dat deze veranderingen vaak subtiel zijn en gemakkelijk kunnen worden toegeschreven aan stress, vermoeidheid of andere factoren. Ook verbloemt routinematig werk vaak de achteruitgang en wordt dit pas helder als er veranderingen in de werkzaamheden of de omgeving plaatsvinden zoals een nieuwe leidinggevende, een nieuw ICT-systeem of een reorganisatie.